ترفندهای فیگما: ابزارهایی که نمی‌شناسید

فیگما، نامی که این روزها در دنیای طراحی محصول و رابط کاربری بیش از پیش شنیده می‌شود. ابزاری قدرتمند، منعطف و مبتنی بر فضای ابری که همکاری تیمی را متحول کرده و جایگاه ویژه‌ای در قلب طراحان پیدا کرده است. اما همانطور که با هر ابزار قدرتمندی کار می‌کنید، پس از تسلط بر مبانی، به دنبال راه‌هایی برای سرعت بخشیدن به کارها، افزایش دقت و بهره‌وری بیشتر خواهید بود. فیگما در لایه‌های پنهان خود، مجموعه‌ای از ابزارها و ترفندها را جای داده که بسیاری از کاربران، حتی آن‌هایی که روزانه با آن سر و کار دارند، از وجود یا کاربرد کامل آن‌ها بی‌اطلاع هستند. این قابلیت‌های کمتر شناخته شده، می‌توانند جریان کاری شما را دگرگون کرده و شما را از یک کاربر معمولی به یک استاد فیگما تبدیل کنند. بیایید نگاهی عمیق‌تر به این گنجینه‌های پنهان بیندازیم که چگونه می‌توانند سرعت، دقت و هوشمندی طراحی شما را افزایش دهند.

بسیاری از طراحان، ساعت‌های طولانی را صرف کارهای تکراری مانند تغییر نام لایه‌ها، تنظیم فواصل یکسان بین عناصر یا جایگزین کردن سریع تصاویر می‌کنند. اینجاست که قابلیت‌های پنهان فیگما وارد عمل می‌شوند. فرض کنید نیاز دارید نام ده‌ها یا حتی صدها لایه را به صورت همزمان تغییر دهید یا یک الگوی نام‌گذاری مشخص را برای آن‌ها اعمال کنید. انتخاب تک تک لایه‌ها و ویرایش نام آن‌ها فرآیندی طاقت‌فرسا و مستعد خطا است. فیگما با ارائه قابلیت “تغییر نام دسته‌ای” (Batch Rename)، این مشکل را به سادگی حل می‌کند. تنها کافی است تمام لایه‌های مورد نظر را انتخاب کنید (می‌توانید از انتخاب چندگانه با Shift یا Ctrl/Cmd استفاده کنید یا حتی از پنل لایه‌ها آن‌ها را انتخاب کنید) و سپس با فشردن کلید میانبر Ctrl+R (در ویندوز) یا Cmd+R (در مک)، پنجره تغییر نام دسته‌ای را باز کنید. در این پنجره، گزینه‌های قدرتمندی در اختیار دارید. می‌توانید یک نام ثابت برای همه لایه‌ها تعیین کنید و با استفاده از متغیر `$n` (عدد ترتیبی) یا `$*` (نام فعلی لایه)، نام‌های منحصربه‌فرد و مرتبی بسازید. به عنوان مثال، با وارد کردن عبارت `Icon $n`، می‌توانید نام لایه‌های انتخاب شده را به `Icon 1`, `Icon 2`, `Icon 3` و… تغییر دهید. این قابلیت نه تنها نظم و خوانایی فایل شما را به شدت افزایش می‌دهد، بلکه فرآیند تحویل فایل به توسعه‌دهندگان را نیز تسهیل می‌کند.

یکی دیگر از سناریوهای رایج، نیاز به انتخاب دقیق عناصر در طرح‌های پیچیده و تودرتو است. وقتی عناصر مختلفی درون یکدیگر قرار گرفته‌اند (مانند آیکون درون دکمه، که دکمه درون یک کارت قرار دارد)، انتخاب مستقیم لایه مورد نظر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. کلیک معمولی، معمولاً فریم یا گروه بیرونی‌ترین را انتخاب می‌کند. اینجاست که “انتخاب عمیق” (Deep Select) با استفاده از کلید Ctrl (در ویندوز) یا Cmd (در مک) به کمک شما می‌آید. با نگه داشتن این کلید و کلیک بر روی یک نقطه، فیگما به جای انتخاب بیرونی‌ترین فریم، لایه زیر نشانگر ماوس را انتخاب می‌کند. اگر لایه‌های بیشتری زیر آن قرار داشته باشند، با هر بار کلیک مجدد (در حالی که Ctrl/Cmd را نگه داشته‌اید)، فیگما به لایه داخلی‌تر بعدی سوییچ می‌کند. این ترفند کوچک اما حیاتی، به شما اجازه می‌دهد بدون نیاز به باز کردن تمام گروه‌ها و فریم‌ها در پنل لایه‌ها، مستقیماً به عنصری که نیاز دارید دسترسی پیدا کنید و ویرایش‌های لازم را انجام دهید. این روش نه تنها در زمان شما صرفه‌جویی می‌کند، بلکه ذهن شما را نیز متمرکز نگه می‌دارد و از سردرگمی در ساختارهای لایه‌ای پیچیده جلوگیری می‌کند.

تنظیم دقیق فواصل و توزیع عناصر در یک طرح، بخش جدایی‌ناپذیری از طراحی رابط کاربری است که بر خوانایی و زیبایی طرح تأثیر مستقیم دارد. در حالی که قابلیت‌های Auto Layout ابزاری بی‌نظیر برای کنترل فواصل و چینش پویا هستند، گاهی نیاز به تنظیم دستی و دقیق فواصل بین مجموعه‌ای از عناصر بدون استفاده از Auto Layout وجود دارد. فیگما در این زمینه نیز قابلیت‌های هوشمندی ارائه می‌دهد که کمتر به آن‌ها توجه می‌شود. پس از انتخاب چندین عنصر (که همگی در یک راستا قرار دارند)، در پنل Design و در بخش مربوط به Align و Distribute، یک آیکون کوچک به شکل سه نقطه عمودی با یک خط بین آن‌ها ظاهر می‌شود که نشان‌دهنده “تنظیم فاصله یکسان” (Space Between) است. با کلیک بر روی این آیکون، فیگما فواصل بین عناصر انتخاب شده را به صورت یکسان تنظیم می‌کند. اما نکته پنهان‌تر اینجاست که وقتی چندین عنصر انتخاب شده‌اند، یک خط صورتی رنگ با دستگیره‌های دایره‌ای کوچک بین آن‌ها ظاهر می‌شود. با کشیدن این دستگیره‌ها، می‌توانید فاصله بین تمام عناصر منتخب را به صورت بصری و سریع تغییر دهید. همچنین، با انتخاب عناصر و نگه داشتن کلید Shift، می‌توانید با استفاده از کلیدهای جهت‌دار (Arrows) آن‌ها را با گام‌های بزرگ‌تر (معمولاً 8 یا 10 پیکسل، بسته به تنظیمات) حرکت دهید و با نگه داشتن همزمان Shift و Alt (در ویندوز) یا Shift و Option (در مک)، می‌توانید عناصر را به صورت دسته‌ای کپی کرده و با فاصله یکسان در راستای مورد نظر قرار دهید. این ترکیب از قابلیت‌های بصری و میانبرهای صفحه‌کلید، کنترل بی‌سابقه‌ای بر روی فواصل و چیدمان عناصر در اختیار شما قرار می‌دهد.

یکی دیگر از ترفندهای بسیار کاربردی و زمان‌بر، جایگزین کردن سریع یک عنصر با عنصری دیگر بدون تغییر موقعیت و اندازه است. فرض کنید چندین نمونه از یک تصویر یا آیکون را در طرح خود استفاده کرده‌اید و حال می‌خواهید همه آن‌ها را با تصویر یا آیکون جدیدی جایگزین کنید. روش معمول، حذف عنصر قدیمی و اضافه کردن عنصر جدید و سپس تنظیم مجدد موقعیت آن است که در مقیاس بزرگ بسیار وقت‌گیر است. فیگما با قابلیت “جایگذاری روی انتخاب” (Paste Over Selection)، این فرآیند را ساده می‌کند. عنصری که می‌خواهید جایگزین کنید را کپی کنید (Ctrl/Cmd+C). سپس عنصری که قرار است جایگزین شود را انتخاب کنید. حالا به جای Paste معمولی (Ctrl/Cmd+V)، از میانبر Shift+Ctrl+V (در ویندوز) یا Shift+Cmd+V (در مک) استفاده کنید. عنصر کپی شده دقیقاً روی عنصر انتخابی قرار گرفته و جایگزین آن می‌شود، بدون اینکه موقعیت آن تغییر کند. این قابلیت برای تکرار سریع طرح‌ها، تست کردن تصاویر یا آیکون‌های مختلف در جایگاه‌های ثابت و همچنین به‌روزرسانی سریع Placeholderها در کامپوننت‌ها فوق‌العاده مفید است.

اعداد و محاسبات بخش جدایی‌ناپذیری از طراحی دقیق هستند. تعیین اندازه دقیق فریم‌ها، Padding یا Margin عناصر، یا موقعیت آن‌ها در مختصات X و Y اغلب شامل محاسبات ساده‌ای است. بسیاری از طراحان از ماشین حساب استفاده می‌کنند و سپس نتیجه را در فیلدهای ورودی فیگما وارد می‌کنند. اما نکته‌ای که شاید ندانید این است که فیگما می‌تواند محاسبات ساده ریاضی را مستقیماً در فیلدهای ورودی خود انجام دهد! بله، شما می‌توانید در هر فیلد عددی (مانند عرض، ارتفاع، X، Y، Rotation، Corner Radius، Padding و…) عملیات جمع (+)، تفریق (-)، ضرب (*) و تقسیم (/) را وارد کنید. به عنوان مثال، اگر عرض یک فریم 100 پیکسل است و می‌خواهید آن را 50 پیکسل افزایش دهید، کافی است در فیلد عرض بنویسید `100+50`. فیگما به صورت خودکار آن را محاسبه کرده و مقدار 150 را اعمال می‌کند. این قابلیت به خصوص هنگام کار با مقادیر نسبی یا نیاز به تقسیم فضای موجود بین عناصر مختلف، بسیار کارآمد است و سرعت کار شما را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد.

تسلط بر پالت فرمان (Command Palette) یکی دیگر از نشانه‌های یک کاربر حرفه‌ای فیگما است. با فشردن کلید میانبر Ctrl+/ (در ویندوز) یا Cmd+/ (در مک)، یک نوار جستجو در مرکز صفحه ظاهر می‌شود. این نوار تنها برای جستجوی فایل‌ها نیست؛ بلکه یک موتور جستجوی قدرتمند برای *تمام* دستورات و قابلیت‌های موجود در فیگما است. فراموش کرده‌اید یک قابلیت خاص کجای منوها قرار دارد؟ نام آن را به خاطر نمی‌آورید؟ میانبر آن چیست؟ کافی است بخشی از نام یا عملکرد مورد نظر را در پالت فرمان تایپ کنید، و فیگما تمام دستورات مرتبط را نمایش می‌دهد. می‌توانید از همین نوار، عملیات مورد نظر را انتخاب و اجرا کنید. این ابزار دسترسی سریع به قابلیت‌های کمتر استفاده شده یا فراموش شده را فراهم می‌کند و وابستگی شما به جستجو در منوهای طولانی را از بین می‌برد. یادگیری استفاده مداوم از پالت فرمان، به مرور زمان میانبرهای پرکاربرد را به شما می‌آموزد و سرعت عمل شما را به طرز شگفت‌آوری بالا می‌برد.

در نهایت، بیایید نگاهی به ابزار اندازه‌گیری سریع (Quick Measure) بیندازیم. تعیین فاصله دقیق بین دو عنصر یا فاصله یک عنصر تا لبه فریم والد، یکی از کارهای ضروری در مرحله نهایی طراحی و آماده‌سازی برای توسعه است. در حالی که ابزارهای دیگری برای این کار وجود دارند، فیگما یک روش سریع و بدون نیاز به انتخاب ابزار خاص ارائه می‌دهد. با انتخاب یک عنصر (یا گروه/فریم)، کلید N را فشار دهید. حال با حرکت نشانگر ماوس روی عناصر دیگر یا لبه‌های فریم والد، فیگما به صورت آنی و با خطوط راهنما، فواصل دقیق بر حسب پیکسل را به شما نشان می‌دهد. این ابزار برای چک کردن سریع فواصل با سیستم طراحی (Design System) یا مشخص کردن دقیق موقعیت و اندازه‌ها برای توسعه‌دهندگان بسیار کارآمد است و شما را از زحمت کشیدن خطوط راهنما یا محاسبه دستی بی‌نیاز می‌کند.

این‌ها تنها چند نمونه از قابلیت‌های پنهان یا کمتر استفاده شده در فیگما هستند که می‌توانند جریان کاری شما را از پایه تغییر دهند. از سازماندهی سریع لایه‌ها و عناصر گرفته تا تنظیم دقیق فواصل و انجام محاسبات آنی، هر یک از این ترفندها به تنهایی می‌توانند در زمان شما صرفه‌جویی کرده و دقت کارتان را بالا ببرند. با ترکیب این ابزارها و ادغام آن‌ها در فرآیند طراحی روزانه خود، متوجه خواهید شد که چگونه کارهای خسته‌کننده و تکراری به عملیات سریع و خودکار تبدیل می‌شوند.

تسلط بر فیگما تنها به معنای آشنایی با ابزارها نیست، بلکه به معنای درک عمیق از چگونگی استفاده بهینه از آن‌ها برای حل چالش‌های طراحی است. ابزارهایی که در این مقاله معرفی شدند، گواهی بر عمق و انعطاف‌پذیری این نرم‌افزار هستند. آن‌ها به شما اجازه می‌دهند با کارایی بیشتری طراحی کنید، فایل‌های منظم‌تری داشته باشید و در نهایت خروجی با کیفیت‌تری ارائه دهید.

اکنون زمان آن رسیده است که این ترفندها را به کار بگیرید. آن‌ها را در پروژه‌های بعدی خود آزمایش کنید، با میانبرهای صفحه‌کلید آن‌ها تمرین کنید تا به عادت تبدیل شوند. شگفت‌زده خواهید شد که چگونه این تغییرات کوچک در نحوه استفاده از فیگما، تفاوت بزرگی در سرعت، دقت و لذت شما از فرآیند طراحی ایجاد می‌کنند. فیگما ابزاری است که هر روز در حال تکامل است و همیشه قابلیت‌های جدیدی برای کشف دارد. با کنجکاوی و تمرین مداوم، می‌توانید تمام پتانسیل پنهان آن را آزاد کنید و به یک طراح فیگما در سطح حرفه‌ای تبدیل شوید. سفر شما در دنیای ترفندهای فیگما تازه آغاز شده است!

**هشتگ‌های پیشنهادی برای اینستاگرام:**
#فیگما #ترفندهای_فیگما #آموزش_فیگما #طراحی_ui #طراحی_ux #تجربه_کاربری #رابط_کاربری #نکات_طراحی #بهینه_سازی_فیگما #طراحی_محصول #ابزارهای_طراحی #uxui #figma #figmatips #figmatricks #uxdesign #uidesign #productdesign #designworkflow